Mér líður eins og ég hafi misst góðan vin. - Stikklað á stóru um Jeff Healey. (1966 - 2008)

Eins og Agli forðum, er mér nú eiginlega tregt tungu að hræra, mér líður eiginlega svipað og að hafa misst góðan vin minn núna þegar fregnir hafa borist af andláti kanadíska tónlistarsnillingsins Jeff Healey!
Þökk sé gamla félaganum honum Hemma, þá hef ég fylgst með ferli hans frá upphafi er fyrsta platan og sveitar hans, Jeff Healey Band, See The Light, kom út 1988 og raunar mun fyrr, því sem dyggur lesandi og áskrifandi af gítartímaritum á borð við Guitar Player, hafði Hemmi karlinn sagt mér og fleiri félögum frá þessum mjög svo sérstaka strák frá Toronto,sem hafði verið blindur frá um eins árs aldri, en væri með þennan rosalega flotta og frábæra gítarstíl, sem fælist í að hann væri með hljóðfærið í kjöltunni og styddi fingurgómunum þannig ofan á hálsinn. Þannig spilandi hefði hann hrifið hvern eldri gítarjöfurinn af öðrum upp úr skónum, t.d. blússnillinga á borð við B.B. King, Robert Cray, Albert Collins og Stevie Ray Vaughan, svo nokkrir séu nefndir! (menn sem hann svo átti eftir í flestum eða öllum tilvikum eftir að spila með á sviði auk fjölmargra annara þekktra höfðingja!)
Jeff Healey fæddist 25. mars 1966, því merka ári og var því rétt tæplega 42 ára er hann lést.
Aðeins um eins árs gamall, greindist í honum mjög sjaldgæft krabbamein er varð til þess að fjarlægja varð augun. Angi af sama meiði mun nú aftur hafa skotið upp kollinum m.a. í fótum, sem þó á tímabili virtist hægt að stemma stigu við, en því miður tókst það ekki svo meinið dró hann til dauða.
Þessi fötlun kom þó síður en svo í veg fyrir að strax um þriggja ára aldur var hann byrjaður að læra að spila á gítar og varð fljótt ljóst að drengurinn barnungi var gríðarlega hæfileikaríkur!
Eins og halda mætti, þá var það reyndar ekki blindunnar sérstaklega vegna sem það kom til og þróaðist að hann spilaði með gítarinn í kjöltunni. Mun þetta upphaflega að sögn byrjað þannig að Jeff litli réð lítið við að halda á hljóðfærinu svo ungur sem hann var, svo gítarinn var lagður ofan á stól eða tvo til þæginda.
Þannig hins vegar þróaðist þetta já hjá honum, að hann vandist að setja fingurna beina á gítarhálsinn, sem svo í fyllingu tímans gerði stílinn og færnina svo afbragðs sérstaka!
Frá fyrstu hendi var nánast allra handa tónlist haldið að sveininum unga, sem var svo aðeins sex ára gamall er hann kom fyrst fram á sviði. Strax þá og raunar alla tíð upp frá því, var fjörlegur sveifludjass ogtar en ekki kenndur við New Orleans m.a. frá árunum milli 1920 og 1930, honum mjög hugleikin og var þar ekki hvað síst í uppáhaldi meistari Louis Armstrong!
Frá barnæskunni til dauðadags safnaði hann gömlum 78 snúninga plötum frá þessum tíma og síðar og voru þær orðnar upp undir 30000 talsins!
Það var eiginlea aldrei spurning hjá hinum unga Jeff hvað hann vildi í lífinu, verða tónlistarmaður og ekkert annað.
Hann öðlaðist gríðarlega breiðan og mikilvægan reynslugrunn á unglingsárunum með ófáum hljómsveitum af mjög mörgu tagi, prófaði nánast allt, blús, djass, kántrí, reggae sálarpopp, þungarokk o.s.frv. Og ekki bara sem gítarleikari, heldur þróaði hann sína mjög svo ágætu söngrödd, sem sannarlega var mjög góð þótt hún væri kannski ekki sú litríkasta eða breiðasta.
Þarna á unglingsárunum kynnist Healey sömuleiðis útvarpsmennsku í BBC Canada, þar sem hann kynnir löndum sínum heim djassins. Hann hefur svo um langt skeið séð um þætti sem kölluðust My Kind Of Jazz, þar sem saffnið hans góða var meira og mina undirstaðan.
Um 1984 kynnist Healey svo félögunum sem stofnuðu svo með honum tríóið Jeff Healey Band, þeim Joe Rockman bassaleikara og tom Stephan trommara. Jafnt og þétt byggja þeir upp aðdáendahóp á næstu árum og hinn mjög svo sérstæði gítarleikari eykur orðstír sinn meir og meir.
1988 hafa þeir svo nælt í plötusamning við Aristarisan og gáfu út frumburðinn See The Light. Mun hún hafa selst í um 300000 eintökum strax í Kanada einum og náði svo með tímanum platínusölu í bandaríkjunum,, yfir milljón eintök seld!
Af þeirri plötu varð gríðarlega vinsæl ballaðan Angel Eyes eftir þann merka tónlsitarmann John Hiatt, sem enn í dag má heyra á sumum útvarpsstöðvum leikið reglulega.
Fyrir mér voru þó flest önnur lög plötunnar merkilegri, t.d. frábærar túlkanir á Blue Jean blues ZZ Top og gítarklassíkinni hans Freddie King (sem allir alvöru gítarleikarar verða að geta spilað!) Hide Away!
margir minnast svo Healey og kynntust honum líka fyrst úr kvikmyndinni Roadhouse með Patrick Swazy í aðalhlutverki þar sem þeir léku sjálfa sig eiginlega sem hússveit vafasamrar vegabúllu! Mynd sem ég minnist nú lítt fyrir utan Healey og félaga, en á plötunni sem kom út með tónlistinni úr myndinni voru ein fjögur lög með þeim, m.a. titilag myndarinnar svona nokkurs konar, roadhouse blues úr smiðju Jim Morrisons og félaga í The Doors.
Önnur platan, Hell To Pay, kom 1990, mun meira rokkdæmi má segja en See the Light auk þess sem hún ksartaði gestunum frægu, Bítilnum George Harrison og leiðtoga Dire Straaits, Mark Knopfler. Frábær túlkun á klassík Harrisons, While My Guitar Gently Weeps, náði mikilli hylli af plötunni, en sjálfum fannst mér nú reyndar enn betra nýtt lag sem Knopfler lagði til, hið blúsaða I think I Love You Too Much, afbraðsstykki og eitt af mínum uppáhalds með Healeytrióinu!
Feel This hét svo þriðja paltan sem kom 1994 og mörgum finnst framúrskarandi. Enn sýndi trióoið með Healey á fullu, ný blæbrigði og áhrif, allt frá Hendrix til hip hop! Túlkinarplatan Cover To Cover kom svo ekki löngu síðar, ári eða svo, mjög fín um margt að mínu áliti!
En ný smíð leit hins vegar ekki dagsins ljós aftur fyrr en fmm árum síðar, Get Me Some, skífa sem hérlendis vakti hygg ég enga athygli og var heldur ekki svo ég viti flutt inn, frekar en svo tónleikaplatan Live At Montreaux 1999, sem sett var á markað 2005? Í þær báðar hef ég hins vegar nælt frá Þýskalandi og Bandaríkjunum, sem og aðra tónleika með djassbandinu sem hann starfrækti og gaf út tvær plötur að auki með, the Jazz Wizards! Þar er það blásturinn sem ræður já mest ríkjum, en á unglingsárunum skólaði hann sig sjálfur í að blása í trompetta, kornet og klarinet, sem hann leikur á af hjartans list á þessum þremur plötum.
Ogan á eigin spilamennsku, rak hann svo fleiri en einn klúbb (þar sem hin sveitin sem hann starfrækti sl. árin J.H. blues Band kom fram eins og T.J.W.) að ég hygg og stofnaði eigin útgáfufyrirtæki, H.O.R.
Svo þótti hann afskaplega aðlaðandi og góður persónuleiki í alla staði, alveg laus við álag frægðarinnar, sem svo mörgum í hans sporum hefur stígið til höfuðs!
Sérlega sárt er svo merkur maður fellur frá svo langt um aldur fram, en eins og gamall góðkunningi minn sagði svo viturlega í skeyti til mín í dag og vitnaði þar í gamla speki, "Þeir sem guðirnir elska deyja ungir" og það sannast nú vel með Jeff Healey!

Blessuð sé minning hans!

Jeff Healey látinn

Athugasemdir

[Bubbi J. (IP-tala skráð) 4.3.2008 kl. 22:29]

Magnús! þú færir mér þessa sorgarfregn hér á bloggi þínu, hafði ekki heyrt þetta fyrr. Mikill meistari er fallinn frá og verður hans sárt saknað. Takk fyrir greinargóða umfjöllun hér að ofan. Blessuð sé minning hans.

[Magnús Geir Guðmundsson, 5.3.2008 kl. 00:08]

Já, við syrgjum hann saman, agalegt þegar slíkir menn deyja allt of ungir!

[Stefán (IP-tala skráð) 5.3.2008 kl. 08:51]

Takk fyrir góða grein, Magnús. Það var alltaf gaman að sjá Jeff Healey spila enda gerði hann það að á annan hátt en margir aðrir. Já, það var margur snillingurinn sem við kynntumst hjá Hemma og það voru sannarlega góðir dagar. En minningin lifir ...

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 5.3.2008 kl. 12:58]

Flott samantekt hjá þér Magnús minn.

[Magnús Geir Guðmundsson, 5.3.2008 kl. 14:14]

Mikið rétt Stebbi, þetta voru já oft góðir og skemmtilegir dagar heima hjá Heimi. Takk fyrir góð orð.

Og mín kæra Cesil, takk fyrir hrósið, ég bý nú af mikilli reynslu af svona skrifum frá síðasta áratug 20. aldarinnar eins og þú veist. En á þeim tíma skrifaði ég reyndar fleiri en eina og fleiri en tvær greinar um Healey. SVo má það koma fram líka, sem hefði mátt vera í greininni, að ég sótti nú innblástur líka til hans Björns hérna að ofan.

[Lára Hanna Einarsdóttir, 5.3.2008 kl. 16:48]

Ég hef aldrei heyrt á manninn minnst, en eftir þessa lesningu má ég til með að fara á YouTube og kanna karlinn.    Vertu svo ævinlega velkominn í pilsfaldinn hvað sem öllum Glysböndum líður. 

[Magnús Geir Guðmundsson, 5.3.2008 kl. 17:48]

Fyrst af öllu þakkir til Bubba, hann setti tengil á síðuna hjá sér inn á þessa færslu!

Haha mín ágæta Lára Hanna, lofa að rífa alls ekki fast í pilsið, hvað þá að kíkja undir það!

En ég er eiginlega svolítið hissa að þú kannist lítt við Jeff blessaðan, en þá er bara að kynna sér og athuga hvort þér fellur við hann.

[Magnús Geir Guðmundsson, 6.3.2008 kl. 00:31]

Þar sem Jeff blessaður var ekki mjög í sviðsljósinu sl. árin er skiljanlegt að fólk muni ekki mjög eftir honum, en að þú kannist ekki við hann Guðjón Viðar kemur á óvart!

[Brynja skordal, 6.3.2008 kl. 10:09]

Ekki kannast ég heldur við þennan mann en fróðleg lesning samt sem áður hafðu góða dag

[Magnús Geir Guðmundsson, 6.3.2008 kl. 12:14]

Takk fyrir það Brynja, hver veit nema þið þrjú síðustu bætið við tónlistaráhuga ykkar, þó betur hefði verið kunningskapur við Healey fyrr!

Og já Brynja, vonandi mun ég EIGA góðan dag framundan!

[Jens Guð, 7.3.2008 kl. 00:21]

  Frábær samantekt hjá þér um meiriháttar flottan blúsgítarista sem spilaði á gítarinn verulega örðu vísi en hefðin býður.  En það sem skiptir mestu máli er að hann gerði út á einlægni fyrir viðfangsefninu.  Hann gaf líf og sál í verkefnið og stjórnaðist af innlifun og einlægri túlkun.  Hann reyndi aldrei að trompa fyrirmyndirnar heldur afgreiddi hin ýmsu blúslög af sterkri tilfinningasemi fyrir góðum lagasmíðum umfram stjörnustælum í gítarleik.

[Magnús Geir Guðmundsson, 7.3.2008 kl. 15:25]

Kærar þakkir félagi Jens fyrir hrósið og góð orð um minn látna jafnaldra!